Trong nhiều trường hợp, bạn sẽ cảm thấy dạ dày nóng rát hoặc đau “như gặm nhấm”. Cảm giác nóng rát có thể đi kèm với các triệu chứng khác hoặc không. Thông thường, loại đau này là do lối sống hoặc một vấn đề sức khỏe nào đó gây ra. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu về những nguyên nhân có thể gây ra cơn nóng rát ở bụng.

 
Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây nóng dạ dày

1. Trào ngược axit

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) xảy ra khi axit trong dạ dày trào ngược vào thực quản, làm tổn thương mô thực quản. Tình trạng này thể gây ra cảm giác nóng ở ngực hoặc dạ dày. Một số triệu chứng kèm theo thường là đau ngực, khó nuốt và ho.

Nếu không được điều trị trong một thời gian dài, GERD có thể dẫn đến Barrett thực quản. Đây là một chứng bệnh làm tăng nguy cơ ung thư biểu mô tuyến thực quản.

2. Viêm dạ dày

Viêm dạ dày là một tình trạng tổn thương viêm trên niêm mạc dạ dày. Viêm dạ dày có thể gây nóng rát, đau bụng cùng một số triệu chứng như: buồn nôn, nôn mửa, đầy bụng, ăn dễ no. 

Viêm dạ dày mạn tính có thể dẫn đến loét dạ dày, chảy máu dạ dày và làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày.

Một số loại thực phẩm sau có thể làm trầm trọng thêm chứng trào ngược dạ dày thực quản và viêm dạ dày là:

- Socola

- Cafein

- Trái cây chua như cam quýt

- Thực phẩm nhiều dầu mỡ

- Thức ăn cay

- Tỏi

- Hành

- Cà chua và thực phẩm làm từ cà chua

3. Nhiễm H. Pylori (HP)

Helicobacter pylori (H.pylori) xâm nhập vào cơ thể và sống trong lớp chất nhầy trên bề mặt niêm mạc dạ dày. HP được biết đến là nguyên nhân chính gây ra viêm loét dạ dày và làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày. Hơn 80% trường hợp nhiễm HP không có triệu chứng. Số còn lại có cảm giác khó chịu trong bụng và một số triệu chứng như:

- Đau bụng

- Buồn nôn

- Ăn mất ngon

- Đầy hơi, ợ hơi thường xuyên

- Giảm cân

4. Vết loét dạ dày tá tràng

 
Vết loét dạ dày tá tràng gây nóng rát ở bụng

Loét dạ dày là tình trạng những vết loét phát triển trên niêm mạc bên trong của dạ dày và phần trên của ruột non (tá tràng). Đau bụng nóng rát là triệu chứng phổ biến nhất của loét dạ dày tá tràng. Các triệu chứng thường gặp khác là:

- Cảm giác dễ no

- Đầy hơi

- Ợ hơi, ợ nóng

- Buồn nôn và nôn mửa

- Không dung nạp được thực phẩm nhiều axit, thực phẩm cay, chiên, béo, rượu bia, đồ uống chứa caffein…

Một số người bị loét dạ dày tá tràng có thể không có triệu chứng nào. Tình trạng căng thẳng và thực phẩm không gây ra vết loét nhưng sẽ làm trầm trọng thêm các triệu chứng.

5. Hội chứng ruột kích thích (IBS)

Hội chứng ruột kích thích là một chứng rối loạn đường ruột gây khó chịu ở bụng. Đôi khi gây ra cảm giác đau rát hoặc:

- Tiêu chảy hoặc táo bón

- Chất nhầy trong phân

- Chuột rút hoặc đầy hơi

- Buồn nôn

Nguyên nhân chính xác của tình trạng này vẫn chưa hiểu rõ. 

6. Khó tiêu

Chứng khó tiêu sẽ khiến bạn có cảm giác khó chịu ở bụng trên, nóng rát dạ dày có thể kèm theo đau bụng. Đôi khi, nó là một triệu chứng của nhiều tình trạng bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa khác. Các triệu chứng khác có thể bao gồm:

- Đầy hơi, chướng bụng

- Buồn nôn

- Dễ no mặc dù không ăn nhiều

- Ợ hơi, ợ nóng

7. Thuốc men

Một số loại thuốc điều trị có thể gây tác dụng phụ là đầy hơi hoặc nóng rát dạ dày. Đặc biệt là thuốc chống viêm không steroid (NSAIDS) như:

- Aspirin

- Celecoxib (Celebrex)

- Ibuprofen (Motrin, Advil)

- Naproxen (Aleve, Naprosyn)

- Indomethacin (Indocin)

- Ketoprofen (Orudis, Oruvail)

- Oxaprozin (Daypro)

Nếu bạn bị đau dạ dày khi sử dụng NSAID hoặc đã sử dụng NSAID trong một thời gian dài, hãy trao đổi với bác sĩ để xem có thể sử dụng loại thuốc khác thay thế hay không.

8. Phản ứng với thực phẩm

 
Nóng rát dạ dày có thể là do không dung nạp với thực phẩm

Ở một số người, việc phản ứng hoặc không dung nạp với một số loại thực phẩm có thể gây nóng rát và khó chịu ở dạ dày.

Ví dụ, những người bị bệnh Celiac (không dung nạp gluten), nếu ăn lúa mì (có chứa gluten) thì cơ thể có thể tấn công hệ tiêu hóa, gây ra một số phản ứng như tiêu chảy, đầy hơi, giảm cân. Tương tự, những người không dung nạp lactose nếu uống sữa có thể bị buồn nôn, đầy hơi hoặc nóng rát dạ dày.s

9. Hút thuốc

Thuốc lá ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể của bạn, đặc biệt là hệ hô hấp. Thuốc lá có thể làm bỏng dạ dày, làm hư lớp niêm mạc bảo vệ dạ dày, giảm bài tiết chấy nhầy bảo vệ, dẫn đến các bệnh lý như: 

- Trào ngược dạ dày thực quản

- Viêm loét dạ dày tá tràng

- Bệnh Crohn

Nicotin trong khói thuốc lá kích thích cơ thể sản xuất hormon căng thẳng cortisol, làm tăng nguy cơ viêm loét dạ dày tá tràng ở những người đang nhiễm khuẩn HP. 

10. Rượu bia

Bạn sẽ cảm thấy nóng rát dạ dày khi uống rượu bia vì chúng là chất có thể gây kích ứng đường tiêu hóa. Điều này trở nên nghiêm trọng hơn ở những người không dung nạp rượu bia. Rượu bia cũng là yếu tố nguy cơ dẫn đến viêm loét dạ dày và các vấn đề về đường tiêu hóa khác.

Khi nào đến gặp bác sĩ

Tình trạng nóng rát và khó chịu ở dạ dày là một vấn đề phổ biến, thường sẽ hết sau đó. Nhưng nếu nó kéo dài quá một ngày, bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và kiểm tra. Thông thường, triệu chứng này có thể được điều trị dễ dàng nếu xác định được nguyên nhân.

Tuy nhiên, khi chứng nóng rát kèm theo các triệu chứng sau đây, bạn cần đến bệnh viện khám ngay lập tức. Chúng bao gồm:

- Đi ngoài phân đen hoặc phân có lẫn tia máu 

- Đau bụng nặng

- Khó nuốt

- Khó thở

- Nôn mửa dữ dội hoặc nôn ra máu

- Giảm cân nhanh không giải thích được

- Sốt kèm theo đau bụng

- Bụng bị sưng

- Vàng mắt hoặc vàng da.