Nếu vợ chồng bạn đang dự định có thai, ngoài việc tính thời gian rụng trứng thì sẽ có một số điều bạn nhất định phải chuẩn bị để đưa cơ thể vào trạng thái tốt nhất khi mang thai. Dưới đây là 08 điều bạn cần làm trước khi mang thai:
Cơ thể khỏe mạnh giúp thai kỳ thuận lợi hơn
1. Khám sức khỏe trước khi mang thai
Cả nam giới và nữ giới đều cần khám sức khỏe trước khi mang thai. Điều này đặc biệt quan trọng để đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh và sinh ra những em bé khỏe mạnh, thông minh.
Xét nghiệm nhóm máu để kiểm tra nhóm máu ABO, hệ Rh của vợ chồng. Nếu người mẹ mang nhóm máu Rh- lấy chồng Rh+ thì khi mang thai cần dự phòng sớm để đảm bảo sức khỏe cho em bé.
Xét nghiệm máu cũng giúp tìm ra một số bệnh lây truyền qua đường tình dục như viêm gan B, rubella, thủy đậu và một số bệnh khác có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, sức khỏe của bạn và thai nhi. Việc phát hiện và điều trị bệnh sớm sẽ làm tăng khả năng thụ thai, hạn chế biến chứng trong quá trình mang thai và dị tật thai nhi.
Bạn cần kiểm tra một số bệnh lý nền như hen suyễn, đái tháo đường, tim mạch, tăng huyết áp, trầm cảm, tuyến giáp… để được điều trị, kiểm soát và thay đổi lối sống phù hợp. Hãy hỏi bác sĩ về các loại thuốc bạn đang uống có ảnh hưởng như thế nào đến thai kỳ và có phương pháp nào thay thế hay không.
Kiểm tra khả năng sinh sản giúp bạn hiểu rõ về cơ thể của mình, từ đó tránh được các áp lực trong quá trình cố gắng có thai. Nếu có vấn đề nào đó khiến bạn khó có thai thì việc can thiệp y học sớm sẽ giúp nâng cao khả năng thụ thai.
Nếu bạn bị các vấn đề về sức khỏe răng miệng như sâu răng, viêm nha chu, viêm nướu… thì nên đi khám trước thai kỳ.
Khám sức khỏe tiền sản cũng bao gồm đánh giá yếu tố và bệnh tật di truyền, nhất là khi gia đình bạn có người bị bệnh di truyền hoặc đứa con trước đó bị dị tật bẩm sinh.
2. Tiêm vắc xin đầy đủ
Đa phần các loại vắc xin không thể tiêm trong thai kỳ mà phải tiêm trước đó. Việc tiêm vắc xin rất quan trọng vì nếu bạn bị nhiễm một trong các bệnh lây truyền thì bạn và em bé đều có nguy cơ cao (thai kỳ nguy cơ cao). Dưới đây là những bệnh được khuyến nghị tiêm phòng trước khi mang thai:
- Viêm gan B cần tiêm trước 07 tháng.
- Sởi - Quai bị - Rubella cần tiêm phòng trước ít nhất 03 tháng.
- Thủy đậu cần tiêm trước ít nhất 03 tháng nếu chưa từng bị thủy đậu trước đó.
- HPV cần tiêm 3 mũi trong 6 tháng và trước thai kỳ (nếu chưa tiêm phòng).
- Cúm cần tiêm trước 01 tháng.
3. Duy trì cân nặng hợp lý
Chỉ số khối cơ thể BMI = Cân nặng/(Chiều cao)2 .
Theo Tổ chức Y tế Thế Giới và Hiệp hội đái đường các nước châu Á (IDI & WPRO), chỉ số BMI của người châu Á từ 18,50 - 22,9 được xem là bình thường. BMI dưới 18,5 là nhẹ cân, từ 23 – 24,9 là thừa cân và từ 25 trở lên là béo phì.
Chỉ số BMI trên 25 có thể dẫn đến chu kỳ rụng trứng không đều. Hơn nữa, dù chu kỳ kinh nguyệt bình thường thì phụ nữ béo phì vẫn có tỷ lệ mang thai thấp hơn so với phụ nữ có cân nặng bình thường.
4. Bổ sung chất dinh dưỡng
Cho dù chỉ số khối cơ thể của bạn bình thường, bạn vẫn có khả năng thiếu chất dinh dưỡng. Mang thai là một quá trình đòi hỏi cơ thể phải có sức khỏe tốt và dinh dưỡng đầy đủ.
Bạn cần có chế độ ăn uống cân bằng với trái cây, rau quả, protein nạc, ngũ cốc nguyên hạt, sữa và chất béo lành mạnh để thúc đẩy hoạt động của hệ sinh sản. Ngoài ra, phụ nữ trước khi mang thai nên bổ sung các chất dinh dưỡng sau đây để có một thai kỳ khỏe mạnh:
- Axit folic (còn gọi là vitamin B9 hay folate) cần được bổ sung 400mcg mỗi ngày. Bạn có thể bổ sung axit folic bằng chế phẩm thuốc ít nhất 4 tuần trước khi có thai để ngăn ngừa dị tật thai do khiếm khuyết ống thần kinh. Ngoài ra, axit folic có nhiều trong rau lá xanh đậm, cam quýt và các loại đậu.
- Canxi nên được bổ sung mỗi ngày thông qua sữa ít béo, sữa chua, rau lá xanh đậm và đậu phụ.
- Sắt được bổ sung để đề phòng thiếu máu trong thời kỳ mang thai. Liều lượng sẽ phụ thuộc vào nhu cầu thực tế của cơ thể.
- Các loại vitamin nên được bổ sung dưới sự tư vấn của bác sĩ. Một số loại nếu bổ sung quá nhiều có thể gây hại cho thai nhi, chẳng hạn như thừa vitamin A có thể gây dị tật thai nhi.
5. Hạn chế cafein và rượu bia
Mặc dù không có mối liên hệ rõ ràng giữa cafein và vấn đề mang thai, nhưng một số nghiên cứu cho rằng nó ảnh hưởng đến việc có thai vì làm gia tăng căng thẳng và lo lắng. Bên cạnh đó, nếu bạn nghiện cafein, ví dụ như cà phê, quá trình ốm nghén cộng thêm kiêng cà phê sẽ khiến bạn khó chịu, đau đầu hoặc có cảm giác bức bối.
Nếu bạn đang cố gắng có thai, hãy giới hạn lượng cafein mỗi ngày trong khoảng 200 – 300 mg, nhưng tốt nhất là ngừng sử dụng cafein.
Rượu bia là chất có cồn tuyệt đối không được uống khi mang thai vì nó gây ảnh hưởng đến thai nhi. Nó cũng nên được hạn chế trước khi có thai, bởi uống nhiều rượu (nhiều hơn 5 ly mỗi tuần) có tác động xấu đến quá trình thụ thai ở cả nam và nữ. Tốt nhất là hãy bỏ hoàn toàn rượu bia.
6. Bỏ thuốc lá
Bạn cần bỏ thuốc lá trước khi mang thai
Ai cũng biết rằng hút thuốc có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe như ung thư phổi, bệnh tim mạch, đột quỵ… Và hút thuốc lá cũng khiến phụ nữ khó có thai hơn. Nguy cơ khó thụ thai tăng lên cùng với số lượng thuốc lá hút hằng ngày.
Nếu vợ và/hoặc chồng bạn đang hút thuốc lá, hãy bỏ thuốc lá càng sớm càng tốt để tăng tỷ lệ thụ thai, và cũng là để bảo vệ sức khỏe của thai nhi trong thai kỳ.
7. Chuẩn bị tâm lý
Mang thai là một quá trình dài, có thể bạn phải đối mặt với rất nhiều vấn đề như sức khỏe của em bé, ốm nghén, chế độ ăn uống, thay đổi trong cảm xúc, áp lực về vẻ ngoài và tài chính. Những yếu tố này gây căng thẳng cho cả vợ và chồng có thể dẫn đến trầm cảm trong và sau khi sinh. Vì vậy bạn cần có kế hoạch, thời gian dự định có thai và một tâm lý thật vững vàng để có sự chuẩn bị tốt hơn cho thai kỳ. Lúc này, sự giúp đỡ và quan tâm của người thân cũng đóng một vai trò rất quan trọng.
Nếu bạn từng bị hoặc đang bị một số bệnh lý như trầm cảm, rối loạn lo âu… hãy gặp bác sĩ để tìm hiểu về ảnh hưởng của những vấn đề này đến sức khỏe tâm thần của bạn trong quá trình mang thai. Và các loại thuốc bạn đang sử dụng có ảnh hưởng đến thai nhi hay không, cũng như một số cách để bạn có thể vượt qua được thai kỳ.
8. Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục từ trước khi mang thai có thể đem lại một số lợi ích trong quá trình mang thai như:
- Tăng cường sức khỏe và sức chịu đựng;
- Giảm sưng mắt cá chân;
- Tinh thần tốt hơn trong và sau khi mang thai;
- Cải thiện khung xương của cơ thể, đặc biệt là vùng chậu;
- Kiểm soát cân nặng trong và sau khi mang thai;
- Giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ và tiền sản giật.
Nếu bạn vẫn đang tập thể dục mỗi ngày, điều đó rất tốt. Nếu không, hãy bắt đầu lịch trình tập luyện ngay hôm nay để có sức khỏe tốt hơn. Mỗi ngày, hãy dành ra 30 phút để tập thể dục nhịp điệu kết hợp với các bài tập luyện sức mạnh toàn thân. Cần lưu ý là không nên tập luyện quá sức.