1. Xét nghiệm HBsAg là gì
Xét nghiệm HBsAg (Hepatitis B surface Antige) là xét nghiệm giúp chẩn đoán sớm về khả năng mắc virus viêm gan B (HBV). Trong hầu hết các trường hợp nhiễm HBV, virus sẽ biến mất sau 6 tháng. Số còn lại sẽ diễn tiến thành mạn tính, đặc biệt nhiều là ở trẻ sơ sinh. Viêm gan B mạn tính gây sẹo gan, xơ gan và là yếu tố nguy cơ cao gây ung thư gan.
HBV có các protein được gọi là kháng nguyên bề mặt viêm gan B kích hoạt hệ thống miễn dịch tạo ra kháng thể. Kháng nguyên bề mặt viêm gan B có thể được tìm thấy bằng xét nghiệm máu trong vòng vài sau khi nhiễm HBV. Sự hiện diện của HBsAg là một trong những dấu hiệu sớm nhất để xác nhận một người có đang bị viêm gan B hay không.
2. Tại sao cần làm xét nghiệm HBsAg?
HBsAg là dấu ấn xác định đang nhiễm virus viêm gan B
Bạn cần làm xét nghiệm HBsAg để xác định có bị viêm gan B do virus HBV hay không hoặc để loại trừ khả năng bị viêm gan B do virus khi có các triệu chứng của bệnh viêm gan B. Trong một số trường hợp, các triệu chứng của viêm gan B không xuất hiện hoặc rất khó nhận ra cho đến khi nhiễm trùng nặng hoặc mạn tính.
Các triệu chứng của viêm gan B là:
- Cực kỳ mệt mỏi;
- Buồn nôn;
- Ăn mất ngon;
- Đau cơ;
- Sốt;
- Da vàng, mắt vàng;
- Nước tiểu sẫm màu;
- Đau bụng.
Hoặc bạn cần xét nghiệm HBsAg nếu có khả năng đã tiếp xúc với virus như:
- Quan hệ tình dục với người bị nhiễm virus HBV.
- Sống chung nhà với người bị nhiễm HBV.
- Quan hệ tình dục với nhiều người.
- Người mẹ nhiễm HBV sinh con.
- Dùng chung kim tiêm để sử dụng ma túy.
- Làm trong môi trường thường xuyên tiếp xúc với máu.
Ngoài ra, bạn cần xét nghiệm HBsAg nếu đã được chẩn đoán bệnh viêm gan B để kiểm tra hiệu quả điều trị.
3. Ý nghĩa kết quả xét nghiệm HBsAg
Xét nghiệm HBsAg xác định nhiễm HBV
Kết quả xét nghiệm HBsAg âm tính hoặc không có phản ứng, nghĩa là không tìm thấy kháng nguyên bề mặt viêm gan B, bạn không bị nhiễm virus HBV.
Kết quả HBsAg dương tính hoặc có phản ứng, nghĩa là bạn đang nhiễm HBV. Có hai trường hợp sẽ xảy ra:
- Nếu phục hồi sau giai đoạn nhiễm cấp, khả năng cao bạn sẽ không bị nhiễm HBV nữa. Một xét nghiệm khác là xét nghiệm định lượng Anti HBs (HBsAb) sẽ giúp xác định cơ thể đã có kháng thể hay chưa.
- Nếu sau 6 tháng, HBsAg vẫn dương tính thì có khả năng bạn bị viêm gan B mạn tính. Lúc này, bạn cần điều trị lâu dài để ngăn chặn tổn thương gan và các biến chứng do viêm gan B mạn tính gây ra.
Đối với phụ nữ đang mang thai bị nhiễm HBV cần hết sức lưu ý vì HBV có thể lây truyền sang con trong giai đoạn chu sinh. Trẻ em bị nhiễm HBV càng sớm thì nguy cơ viêm gan B mạn tính, xơ gan và ung thư gan càng cao. Do đó, người mẹ cần phối hợp với bác sĩ trong quản lý thai kỳ nhằm phòng tránh tối đa nguy cơ lây nhiễm để bảo vệ sức khỏe cho trẻ.
4. Cách thực hiện xét nghiệm HBsAg
Xét nghiệm HBsAg được thực hiện như những xét nghiệm máu thông thường khác. Nhân viên y tế sử dụng kim tiêm để lấy máu từ tĩnh mạch trên cánh tay hoặc bàn tay. Mẫu máu được gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích.
Đây là một xét nghiệm nhanh chóng và an toàn, những rủi ro khi lấy máu là rất hiếm gặp. Thông thường bạn chỉ cảm thấy đau nhẹ như kiến chích, chảy một ít máu hoặc bầm nhẹ ở vị trí lấy máu.
5. Còn xét nghiệm nào khác xét nghiệm HBsAg không?
Thông thường, bạn cần thực hiện xét nghiệm HBsAg để tìm kiếm sự hiện diện của HBV. Nhưng viêm gan có thể do các loại virus viêm gan khác hoặc một nguyên nhân khác gây ra. Do đó tùy vào mục đích hoặc các triệu chứng khi thăm khám lâm sàng mà bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm này cùng một số xét nghiệm khác để xác định chính xác nguyên nhân và giai đoạn bệnh là cấp tính hay mạn tính.
Ngoài ra, nếu bạn đang điều trị viêm gan B mạn tính thì bạn sẽ cần thực hiện thêm các xét nghiệm khác để kiểm tra hiệu quả điều trị và tiến triển của bệnh.