1. Nội soi đại tràng là gì, diễn ra như thế nào?

Nội soi đại tràng là phương pháp sử dụng ống soi để kiểm tra tình trạng của đại trực tràng, giúp phát hiện các tổn thương, bệnh lý và ung thư tại đại trực tràng. Hiểu rõ hơn về những gì bạn cần chuẩn bị trước khi nội soi có thể giúp quá trình nội soi thuận lợi hơn.

Trong quá trình nội soi, một ống dài, mềm, có đèn chiếu sáng và máy quay ở đầu sẽ được đưa vào đại trực tràng qua đường hậu môn. Hình ảnh bên trong ruột già (ruột kết) và trực tràng sẽ được hiển thị trên màn hình. Đây là phương pháp hiệu quả để:

- Phát hiện polyp đại tràng.

- Tìm nguyên nhân của các triệu chứng đường ruột (đau bụng, táo bón mạn tính, tiêu chảy mạn tính, đi phân có máu và các vấn đề đường ruột khác).

- Phát hiện dấu hiệu tiền ung thư hoặc ung thư đại trực tràng.

Trong quá trình nội soi, bác sĩ cũng có thể lấy mẫu sinh thiết hoặc cắt polyp nếu nhận thấy đó là những tổn thương có thể phát triển thành ung thư.

Nội soi đại tràng có hai cách là nội soi gây mê hoặc không gây mê. Đa phần các trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định nội soi gây mê để giúp bạn thoải mái hơn.

Nhưng quá trình chuẩn bị trước đó cũng sẽ rất khó chịu vì bạn phải uống thuốc thuốc xổ để đường tiêu hóa trống rỗng và sạch chất thải. Đây là một bước rất quan trọng, vì nếu đường ruột chưa sạch, quá trình nội soi có thể diễn ra lâu hơn hoặc có thể bỏ sót một số tổn thương nhỏ, ví dụ như polyp.

Nội soi đại tràng là phương pháp hiệu quả để chẩn đoán ung thư đại trực tràng

2. Chuẩn bị gì trước khi nội soi đại tràng

a. 5 ngày trước khi nội soi

Trước khi nội soi 05 ngày, bạn nên điều chỉnh chế độ ăn sang các loại thực phẩm ít chất xơ, dễ tiêu hóa và ít gây táo bón. Ví dụ như:

- Cơm

- Trứng

- Thịt nạc, gà và cá

- Rau nấu chín kỹ và không có vỏ

- Trái cây gọt vỏ và không có hạt

- Bánh mì 

b. 2 ngày trước khi nội soi

Bạn cần tránh những thức ăn khó tiêu hóa hoặc có thể gây trở ngại cho máy quay trong quá trình nội soi, bao gồm:

- Thức ăn nhiều dầu mỡ

- Thịt dai

- Các loại ngũ cốc

- Các loại hạt

- Các loại rau nhiều chất xơ…

- Trái cây cứng hoặc có hạt (thanh long, ổi…)

- Trái cây sấy khô

- Ngô (bắp), kể cả bỏng ngô

- Đậu Hà Lan

c. 1 ngày trước khi nội soi

 
Trước khi nội soi một ngày chỉ nên ăn thức ăn mềm

Bạn nên chuyển sang các thức ăn mềm, tuyệt đối không ăn bất kỳ thức ăn cứng, đặc nào. 

Bạn nên uống nhiều nước, có thể thêm vào chế độ ăn thức ăn lỏng như cháo, súp, sữa chua. Bạn chỉ nên uống nước ngọt và nước ép trái cây có màu trong (nước táo, nước chanh, soda, nước bù điện giải). Trà và cà phê đen cũng không gây ra vấn đề gì. 

Nhưng bạn không được ăn hay uống những loại thực phẩm có màu đỏ, tím hoặc cam, ví dụ như nước cam, dưa hấu, kể cả bánh kẹo có màu. Bạn cũng không nên uống rượu bia.

d. Ngày nội soi

Thời điểm đi nội soi tốt nhất là buổi sáng, vì trước khi nội soi bạn cần nhịn ăn ít nhất 6-8 tiếng. Bạn có thể nhịn ăn sáng, chỉ uống nước lọc và đi đến cơ sở y tế để tiến hành nội soi. 

Hãy hỏi nhân viên y tế về những điều cần lưu ý để được hướng dẫn và giải thích chi tiết nhất. Đồng thời thông báo với bác sĩ về bệnh lý nội khoa đang điều trị và toa thuốc mà bạn đang dùng. Nếu bạn có tiền sử phản ứng với thuốc gây mê, hãy báo lại với bác sĩ hoặc nhân viên kỹ thuật để chuyển sang nội soi không gây mê. Nếu nội soi gây mê, bạn cần có người nhà đi cùng.

e. 4-5 tiếng trước khi nội soi

Thông thường, từ thời điểm bạn uống thuốc xổ đến khi có thể tiến hành nội soi là 4-5 tiếng. Thuốc xổ gây ra tiêu chảy liên tục và nặng, bạn cũng có thể gặp một số triệu chứng khác như: 

- Đầy hơi

- Khó chịu ở bụng

- Buồn nôn

- Nôn mửa

Nếu bạn bị trĩ, chúng có thể bị viêm và kích ứng.

f. 2 giờ trước khi nội soi

Bạn không nên uống nước trong vòng 02 giờ trước khi nội soi, đặc biệt là nếu bạn nội soi gây mê. Bởi nếu bạn uống nước ngay trước khi nội soi, bạn có thể bị sặc nước vào phổi.

3. Sau khi nội soi đại tràng cần làm gì?

Quá trình nội soi đại tràng thường mất từ 30 – 60 phút. Sau khi nội soi xong, bạn cần lưu ý:

- Uống nhiều nước

- Bạn hoàn toàn có thể ăn uống bình thường nếu bác sĩ không yêu cầu gì. Tuy nhiên để dễ chịu hơn, bạn chỉ nên bắt đầu với thức ăn nhẹ. Tránh thức ăn cay, nhiều dầu mỡ, đồ chiên rán. 

- Sau khi sử dụng thuốc gây mê, bạn có thể mất 1 ngày để thuốc hoàn toàn được đào thải.

- Bạn có thể bị chướng bụng, đầy hơi sau đó vài giờ đồng hồ.

- Không nên uống đồ uống có cồn trong 24 giờ sau khi nội soi.

Hãy tái khám nếu bạn gặp các triệu chứng sau:

- Sốt từ 38oC trở lên

- Đau bụng nghiêm trọng

- Chảy máu kéo dài hơn 24 giờ (trong trường hợp có sinh thiết)

- Suy nhược, buồn nôn hoặc ngất xỉu

Mặc dù việc nội soi đại tràng có thể khiến bạn khó chịu và bất tiện. Tuy nhiên, đây là phương pháp hiệu quả nhất để chẩn đoán và điều trị các bệnh lý về tiêu hóa, bao gồm cả ung thư đại trực tràng.

Nếu kết quả nội soi đại tràng không có gì bất thường, ít nhất 5-10 năm sau bạn mới cần nội soi lần nữa.