Nội soi đại tràng là kỹ thuật rất quan trọng để phát hiện các bất thường hoặc bệnh lý đại trực tràng, bao gồm ung thư. Nội soi thậm chí có thể ngăn ngừa ung thư bằng cách phát hiện và loại bỏ các tổn thương tiền ung thư, ví dụ như polyp. Đó là lý do mà tất cả mọi người từ 45 tuổi trở đi nên nội soi đại tràng định kỳ, hoặc sớm hơn ở tuổi 35-40 nếu có yếu tố nguy cơ.

Ngoài ung thư, nội soi còn được bác sĩ chỉ định để chẩn đoán khi bệnh nhân một số triệu chứng có thể là do bệnh lý đại trực tràng gây ra, như bệnh viêm ruột.

Tuy nhiên, có một trở ngại khiến nhiều người không muốn thực hiện nội soi đại tràng là quá trình này gây khó chịu, thậm chí là gây đau. Để nội soi không trở thành nỗi ám ảnh của bạn, và cũng là để quá trình nội soi diễn ra thoải mái hơn, bạn có thể áp dụng một số mẹo sau:

1. Thay đổi chế độ ăn trước khi nội soi đại tràng

Uống thuốc nhuận tràng làm sạch đường tiêu hóa là bước bắt buộc phải làm trước khi nội soi đại trực tràng. Nếu đại trực tràng không được làm sạch, quá trình nội soi có thể diễn ra lâu hơn và một số tổn thương có thể bị bỏ sót. Để quá trình xổ ruột nhẹ nhàng hơn bạn nên thay đổi chế độ ăn trước đó vài ngày. 

Một số loại thực phẩm đề xuất nên ăn là:

- Súp

- Trứng

- Cơm

- Cá

- Thịt gà, thịt nạc

- Rau luộc chín kỹ

- Trái cây gọt vỏ

- Sinh tố

Một ngày trước khi nội soi đại tràng, bạn nên chuyến sang chế độ ăn lỏng, ít chất xơ. Một số loại thực phẩm cần tránh là:

- Các loại đậu, hạt, ngũ cốc

- Trái cây sấy khô

- Trái cây cứng hoặc có hạt (thanh long, ổi…)

- Các loại rau nhiều chất xơ

- Ngô, kể cả bỏng ngô

- Đồ chiên rán

- Thịt đỏ

- Thực phẩm có màu đỏ, tím hoặc cam (bao gồm cả trái cây, bánh kẹo và nước uống có những màu này).

Vào ngày đi nội soi, bạn nên nhịn ăn trước đó 8-12 tiếng, chỉ nên uống nước lọc.

 
Mẹo để nội soi đại tràng dễ chịu hơn

2. Uống nhiều nước trước khi nội soi đại tràng

Một ngày trước khi nội soi, bạn nên uống nhiều nước. Bạn có thể thêm vào chế độ ăn thức ăn lỏng như súp, cháo, canh, sữa chua. Bạn cũng có thể uống nước ngọt hay nước ép trái cây, nhưng chỉ nên sử dụng loại có màu trong, như nước táo, nước chanh, soda, nước dừa… Nhưng tuyệt đối không uống rượu bia. 

Lưu ý, trước khi nội soi 2 giờ, bạn nên ngừng uống nước, đặc biệt là khi nội soi gây mê. Vì nếu bạn uống nước ngay trước khi nội soi, bạn có thể bị sặc.

3. Mặc trang phục thoải mái khi đi nội soi đại tràng

Ngày đi nội soi bạn nên mặc trang phục thoải mái và thuận tiện. Sau khi uống thuốc nhuận tràng, bạn sẽ bị tiêu chảy liên tục, cùng với một số triệu chứng khác có thể xảy ra như đầy hơi, chóng mặt, khó chịu ở bụng, buồn nôn và ói mửa. Một bộ quần áo thoải mái, ví dụ như một chiếc quần lưng thun sẽ là lựa chọn phù hợp để tránh việc bạn phải loay hoay với dây nịt hay khóa quần. 

Hơn nữa, sau khi uống thuốc nhuận tràng bạn phải chờ khoảng 3-5 tiếng sau mới có thể nội soi. Mặc trang phục thoải mái cũng sẽ giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn trong khi chờ đợi.

4. Làm sạch đại tràng tại nhà theo hướng dẫn của nhân viên y tế

Tùy vào từng trường hợp mà bạn có thể thực hiện quá trình làm sạch đại tràng tại cơ sở y tế hoặc tại nhà. Sau khi gặp bác sĩ và được chỉ định nội soi, bạn sẽ được cung cấp thuốc và tư vấn cách sử dụng tại nhà bao gồm: thời điểm sử dụng, liều lượng, cách dùng, lưu ý khi sử dụng. Sáng ngày hôm sau, bạn chỉ cần quay lại để nội soi.

Làm sạch đại tràng tại nhà giúp giảm thời gian phải chờ ở bệnh viện, và cũng có thể giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn. Tuy nhiên, bạn bắt buộc phải gặp bác sĩ để có chỉ định nội soi và cấp thuốc, tuyệt đối không tự ý đi mua về sử dụng.

5. Sử dụng phương pháp nội soi không đau

 
Nội soi đại tràng không đau là phương pháp nội soi gây mê

Nội soi đại trực tràng không đau là phương pháp sử dụng thuốc gây mê để người bệnh “ngủ” trong suốt quá trình nội soi. Trong quá trình này, nếu phát hiện bất thường cần làm thủ thuật can thiệp như cắt polyp hay sinh thiết, bác sĩ sẽ thực hiện cùng lúc. Sau khi tỉnh dậy, người bệnh sẽ không cảm thấy đau đớn hay khó chịu.

Với phương pháp này, bác sĩ sẽ tiến hành nội soi nhanh hơn, các tổn thương quan sát rõ hơn, kiểm tra kỹ hơn nhờ việc người bệnh nằm yên. Do đó, nội soi gây mê cũng an toàn và hiệu quả hơn so với nội soi thông thường.

Nội soi đại tràng không đau đang ngày càng được nhiều người lựa chọn nhờ tính an toàn, hiệu quả, không đau, không khó chịu. Có một số lưu ý khi bạn thực hiện nội soi không đau là:

- Cần có người nhà đi cùng.

- Nếu bạn từng có tiền sử phản ứng với thuốc gây mê, cần thông báo với bác sĩ

- Bạn sẽ cảm thấy buồn ngủ sau khi nội soi xong.

- Bạn có thể bị đầy hơi, chướng bụng vài giờ đến một ngày sau đó.

- Nếu có sinh thiết, bạn có thể bị chảy 1 ít máu, nhưng sẽ hết sau 24 giờ.

- Nếu bị các triệu chứng nghiêm trọng hoặc kéo dài, hãy quay lại tái khám.

Mặc dù nội soi không dễ chịu, nhưng với 5 mẹo trên đây, quá trình nội soi của bạn có thể diễn ra thoải mái hơn. Nếu quá trình nội soi không có gì bất thường thì ít nhất 5-10 năm sau bạn mới phải nội soi lại. Vì vậy, đừng ngại đi nội soi bởi vì đây là cách hiệu quả nhất để phát hiện sớm các bệnh lý đại trực tràng, bao gồm cả ung thư đại tràng và ung thư trực tràng.